PIONIER KLIMAATADAPTATIE WILLEM STAM DRAAGT HET STOKJE OVER

“Blijf niet doen wat je altijd gedaan hebt”

Hoe kijk je terug op je loopbaan?
“Wat ik mooi vind, is dat vooral de afgelopen vijf jaar voor mij de cirkel weer rond was. Ik ben opgeleid als civiel planoloog in Delft, in een interessante periode. Na de oorlog waren de civiel ingenieurs de mensen die Nederland weer opbouwden. Zij legden de basis waardoor ons land weer goed kon functioneren. Toen ik studeerde, begon net de maatschappelijke discussie op gang te komen: moet het wegennet wel zo groot? Moeten we wel alle zeegaten afsluiten? Moeten we de luchthaven wel verdubbelen? Het was de begintijd van de milieubeweging. In mijn opleiding was hierdoor ook veel aandacht voor dat je bij ruimtelijke inrichting altijd in afwegingsmechanismen terechtkomt: is je technische oplossing qua kosten verantwoord? Is er draagvlak voor? Van die bagage heb ik zeker rondom klimaatadaptatie weer veel profijt gehad.”

In welke zin?
“In die zin dat je gebiedsgericht moet denken. Dat het voor de beste oplossingen nodig is om alle belangen mee te wegen, en verder te kijken dan de eigen politieke belangen. Op het gebied van ruimtelijke adaptatie is dat heel actueel. We hebben ons land ooit ingericht met in het achterhoofd het beeld van het klimaat uit 1980. Nu moeten we Nederland herinrichten om ook over 100, 200 jaar nog leefbaar te zijn. Een ingewikkelde opgave die vraagt om een integrale benadering. Dat onderstreept het belang van samenwerking op dit thema, van kennis uitwisselen en elkaar helpen. We hebben lang gedacht dat we alles wel aan kunnen, maar van de natuur verliezen we altijd. De bosbranden, overstromingen, vulkaanuitbarstingen – het gaat allemaal door. Het gaat er nu om dat we kijken naar de effecten en samen nadenken hoe we dáár een antwoord op gaan geven.”
 

Heb jij daaraan kunnen bijdragen?
“We hebben in elk geval in het Noorderkwartier een groot netwerk opgebouwd van professionals die zich met ruimtelijke adaptatie bezighouden. Rond 2015 ben ik daar samen met Jan Wijn, die toen net ambassadeur Klimaatadaptatie bij het hoogheemraadschap was, in gaan pionieren. Door het thema steeds weer onder de aandacht te brengen en partijen te verbinden. Dat heeft nu ook geleid tot de strategie Klimaatadaptatie. Een tastbaar resultaat en een mooie mijlpaal die voor mij een natuurlijk moment vormt om mee af te sluiten. Maar eigenlijk begint het nu pas. Want die strategie die we met z’n allen hebben vastgesteld, moet wél uitgevoerd worden. Dat maak ik niet meer mee. Aan de ene kant is het goed om het stokje nu over te dragen, maar aan de andere kant blijven mijn vingers jeuken. Zeker nu de urgentie zo voelbaar is geworden.”

Wat ga je na 1 november doen?
“De interesse voor dit onderwerp verdwijnt niet, dus ik blijf de ontwikkelingen zeker volgen. Dat kan van aardig dichtbij, want ik ga nog even door met de andere tak van sport waar ik binnen de gemeente actief in ben geweest: wijk- en buurtgericht werken. Ik ben al 25 jaar voorzitter van een groot netwerk op dat gebied – net zoiets als voor klimaatadaptatie, maar dan landelijk. Daar blijf ik voorlopig aan. Verder krijg ik vooral meer tijd voor dingen die ik altijd al graag deed, zoals lezen, tekenen en beeldhouwen. Ik schrijf ook graag – tot nu toe vooral zeer korte verhalen die je in één appje kwijt kan, maar wie weet ga ik nog eens mijn eigen (familie)geschiedenis uitschrijven.”

Wat wil je meegeven aan het netwerk Samen blauwgroen? 
“Blijf niet doen wat je altijd gedaan hebt. Het is belangrijk om het echt over een andere boeg te gooien. Alleen op die manier kunnen we ons voorbereiden op de toekomst. Dus blijf scenario’s onderzoeken, blijf kennis uitwisselen en ga niets maken of bouwen waarvan je nu al weet dat het niet houdbaar is.”