Susanne schroder G8sLfpes0UY unsplash
Factsheet verzilting: borg beschikbaarheid drinkwaterbronnen

Verzilting is de toename van het zoutgehalte in de bodem, het grondwater en het oppervlaktewater. Verzilting komt in Nederland vooral door indringend zeewater en door brak grondwater dat omhoog komt (zoute kwel). In zowel het Deltaprogramma Zoetwater als in de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) wordt verzilting meegenomen. Vewin pleit er in beide sporen voor dat de zoetwatervoorziening voor drinkwater geborgd moet blijven.

De invloed van klimaatverandering
Verzilting wordt veroorzaakt door klimatologische factoren zoals een stijgende zeespiegel en lagere rivierafvoeren in de Rijn en de Maas. Tegelijkertijd zorgt klimaatverandering voor meer en intensere droogteperiodes  waardoor de vraag naar zoet water toeneemt in periodes dat het aanbod afneemt.

Verzilting zet drinkwaterlevering onder druk
De drinkwatervraag stijgt door bevolkingsgroei en economische ontwikkeling. Hoewel Nederland jaarrond over voldoende water beschikt, staan de beschikbaarheid en benutbaarheid van drinkwaterbronnen onder druk. Dit komt onder andere door klimaatverandering, die zorgt voor toenemende druk op grondwater en voor verzilting van oppervlaktewater. Daarnaast zijn er complexe en langdurige vergunningprocedures voor het aanboren van nieuwe bronnen of het uitbreiden van bestaande capaciteit. Verzilting en klimaatverandering bemoeilijken het behouden en uitbreiden van de bestaande winningen en het vinden van eventuele nieuwe locaties voor (oppervlakte) waterwinningen. Oppervlaktewater speelt bij de zoektocht naar nieuwe productiecapaciteit een steeds belangrijkere rol.

Borg zoetwatervoorziening voor drinkwater
De drinkwatervoorziening is een groot publiek belang. Het is essentieel dat voldoende grond- en oppervlaktewater van goede kwaliteit beschikbaar is voor de bereiding van drinkwater. De laatste klimaat- en Deltascenario’s geven aan dat dit geen vanzelfsprekendheid is, onder andere door verzilting van oppervlaktewater.

Daarom is het belangrijk dat bij de herijking van het Deltaprogramma aandacht wordt gegeven aan het borgen van de beschikbaarheid van voldoende drinkwaterbronnen van goede kwaliteit voor de lange termijn. Dit als basis voor de Nationale voorkeursstrategie, het Nationaal Water Programma en regionale beleidsplannen.

19-08-2025

Bron: Vewin